BIẾNG ĂN Ở TRẺ EM
Ngày Mồng 2 Tết, mới 8h sáng Bố Ken nhận được cuộc gọi, chưa hiểu đầu đuôi gì chỉ nghe thấy tiếng khóc nức nở của một Bạn. Mình xin phép được hỏi tên và mình nhận ra đó là khách hàng quen. Hỏi rồi Bạn trình bày:
Con em 18w, BIẾNG ĂN 2 NGÀY, em thương và xót quá, con từ 280ml/cữ xuống còn 110ml, mình có biết bạn này, và mình hỏi thế Bé có ngủ tốt không em, Bạn bảo Tối vẫn ngủ từ 7h tối đến 7h sáng, Đã cai ti đêm, em vừa tăng size núm. Chợt giật mình sáng nay mình cũng không ăn mấy? và rồi bình tĩnh nói chuyện để bạn yên tâm.
Thực tế không chỉ 1 bạn mà ngày nào Bố Ken cũng nhận được tin nhắn bảo là bé em biếng ăn, em Stress quá anh à. Mình biết rằng các Bạn đang rất yêu và thương con.
Vậy từ những gì mình trải, từ các bạn thân cận, hàng ngàn khách hàng, từ bác sỹ Anh Nguyen và các đầu sách thì Bố Ken xin ngồi viết lại bài này. Hi vọng chúng ta lưu lại vì nó sẽ rất cần cho tới khi Con Bạn 2-3 tuổi thậm chí hơn.
Người ta bảo HỌC ĂN HỌC GÓI HỌC NÓI HỌC MỞ. Con cái học được rất nhiều thứ ở việc Ăn nhưng Bố Mẹ lại chưa biết cách.
BIẾNG ĂN là gì: Là việc Trẻ đang ăn bình thường Bống nhiên không chịu ăn hoặc ăn ít, ăn không đủ lượng dinh dưỡng cần thiết.
NGUYÊN NHÂN:
- Các giai đoạn WW con bận học các kĩ năng nên không thèm ăn
- Giai đoạn con mọc răng
- Trẻ tâm lý do Bố Mẹ ép
- Bình, size núm không phù hợp, đồ ăn dặm không phù hợp
- Một số giai đoạn Biếng ăn theo độ tuổi
- Và Tâm lý, sự kỳ vọng của Ba Mẹ.
- Bệnh lý: con ốm, sốt,..
Bố Ken xin phép được chia làm 3 giai đoạn
1 - BIẾNG ĂN SINH LÝ GIAI ĐOẠN 0-6 THÁNG:
Chủ yếu rơi vào Các tuần khủng hoảng ( The wonder weeks), xen kẽ các tuần khủng hoảng vẫn có những giai đoạn bé biếng ăn.
CÁCH XỬ LÝ:
- Không bao giờ ép con ăn.
- Đến bữa vẫn đưa sữa ra mời con, bú hay không bút thì sau tối đa 30 phút là Mẹ cất đi ( time chờ sẽ xê xịch theo độ tuổi của bé). Mẹ cố gắng đọc thần chú “ ăn là việc của con, con không ăn là mất quyền lợi, còn Mẹ chỉ là hỗ trợ giúp con những gì cần thiết). Không nên cho con bú bù hoặc ăn dặm bù khi chưa đến cữ ăn.
- Giãn thời gian ăn
- Nếu vấn đề do size núm sữa chưa phù hợp Mẹ nên thay đổi, đừng tiếc khoản này Mẹ nhé vì nhiều lúc nhu cầu bé lớn hơn, bú mãi mà ra ít sữa thì bé sẽ mè nheo khóc quấy lúc này Mẹ lại nhầm tưởng là biếng ăn.
( Phần này Ba Mẹ xin đọc bài Hướng dẫn sử dụng Bình Avent Natural cổ rộng trong Group EASY: Giúp bé ăn no, ngủ đủ - Bố Ken
- Tầm 3-4 tháng con khá hóng hớt và nhạy cảm với ánh sáng, tiếng động... Mẹ có thể cho con vào phòng để ăn tránh xao nhãng.
- Mẹo nhỏ: Thường giai đoạn 4-6 tháng con mất tập trung hơn trong việc ăn uống, Mẹ có thể quấn chặt nửa người dưới khi cho con ăn ( trong trường hợp con hiếu động quá). Hoặc đặt một mảnh vải màu sắc tươi sáng lên vui nhôn lên vai làm điểm thu hút sự chú ý của con về một hướng khi ăn. Hoặc Mẹ chờ giai đoạn đó tự trôi qua và con sẽ thay đổi.
Đối với trường hợp bé bệnh, ốm, sốt, mọc răng... thì Mẹ không nên quá cứng nhắc mà nên linh hoạt đối với con, để tránh con quá mệt, con thiếu nước.
2 - BIẾNG ĂN SINH LÝ GIAI ĐOẠN 6-12 THÁNG:
Có những Mẹ inbox cho mình phàn nàn bé không chịu ăn dặm gì cả, và cho là bé biếng ăn nhưng đến khi hỏi lượng sữa bao nhiêu thì luôn là trên ngưỡng. Bé bú hay uống sữa đều là ăn các Mẹ nhé. Quy luật tất yếu là uống sữa nhiều thì ăn dặm kém hơn, dung tích chứa của dạ dày bé chỉ bằng 1/3 người lớn nên Mẹ không thể kỳ vọng con vẫn duy trì sữa mà vẫn ăn dặm tốt được. Cái gì cũng có cái giá của nó, càng lớn bé uống sữa ít hơn và ăn dặm sẽ nhiều lên. Sữa là nguồn cung cấp năng lượng chính, nhưng ăn dặm là chiếm 1 phần không nhỏ (30-40%), tuy nhiên ăn dặm rất quan trọng cho phát triển kỹ năng ăn uống, phát triển vị giác và mùi vị thức ăn, học về hành vi ăn uống. Ngoài ra, ăn dặm sẽ giúp trẻ bổ sung 1 số chất dinh dưỡng quan trọng cần thiết cho trẻ trong giai đoạn này, như sắt...
CÁCH XỬ LÝ:
- Tương tự như giai đoạn trên, Mẹ cần chú ý quan sát con để thay đổi núm ti, đến cữ vẫn đưa bình ra và mời con
- Cai Ti Đêm: Con tầm khoảng 4 tháng và 6 cân thì có thể đủ sức ngủ xuyên đêm. Ba Mẹ đọc thêm bài Cai ti đêm trong Group EASY: Giúp bé ăn no, ngủ đủ - Bố Ken nhé. Chính việc này sẽ giúp con ti buổi ngày rất hiệu quả.
- Cân đối giữa ăn dặm và sữa, nếu con mải ăn dặm mà bỏ bê sữa Mẹ nên giảm lượng ăn dặm đi, có thể cắt 1 bữa ăn dặm trong vài ngày nếu lượng sữa tụt quá nhiều.
3 - BIẾNG ĂN SINH LÝ GIAI ĐOẠN 1-2 TUỔI:
Giai đoạn này sữa bắt đầu cần thay thế dần bởi thức ăn dặm do nhu cầu năng lượng và chất dinh dưỡng tăng dần. Vì vậy, một số trẻ sẽ bắt đầu "chán sữa", nhưng vẫn có 1 số bé vẫn còn duy trì thói quen uống sữa rất nhiều sau 1 tuổi. Duy trì sữa quá nhiều sẽ làm lượng ăn của bé giảm lại. Lời khuyên dành cho bé bú sữa công thức hoặc sữa tươi thanh trùng là dưới 400mL/ngày. Trẻ bú Mẹ vẫn được khuyên bú theo nhu cầu (vì theo sự phát triển tự nhiên, trẻ bú Mẹ sẽ tự điều chỉnh lượng bú và thời gian bú). Ở tuổi này bé hãy đảm bảo Bé được cai ti đêm rồi Bạn nhé:
CÁCH XỬ LÝ:
- Đừng bỏ cuộc nếu bé từ chối món nào của bạn, cứ kiên nhẫn mà tìm cơ hội giới thiệu lại cho bé, phải ít nhất 10 lần hoặc hơn, bé mới làm quen được
- Đừng ép bé phải ăn gì, đối với bé đủ kí thì nên cho bé ăn đúng lượng bé muốn, và giới thiệu đa dạng các loại thức ăn. Nếu bé nhẹ cân, thì giới thiệu đủ lượng theo độ tuổi nhưng chia nhỏ bữa ăn và đa dạng thức ăn. Cần đa dạng và tôn trọng nhu cầu của con: Mình mặc một sai lầm ở đây và đã kịp sửa đổi đó là việc đổi đồ ăn cho Ken. Bởi vì nhà Ken được gửi rau từ quê ra nên nhiều khi Ken phải ăn đi ăn lại một vài loại rau theo mùa, chứ ko được đổi loạt mới. Rồi đến lúc vài ngày Ken bỏ ăn rau, Mẹ vào siêu thị mua rau chân vịt, ngọn su su về thì con ăn rất là nhiều. Kinh nghiệm rút ra: Nhiều Bố Mẹ chỉ chú ý đến lượng ăn, nhưng bỏ qua sự đa dạng bao gồm loại thức ăn, cấu trúc thức ăn, ăn ntn (Bốc hay thìa hay dĩa?).
- Cho con ăn đúng bữa, đến giờ ăn mới ăn, ko nên cho con ăn vặt, bánh kẹo, đồ ăn nhanh giữa buổi.
- Thời gian cho bữa chính không quá 30 phút, và bữa phụ không quá 20 phút. Nếu bé bướng hơn 10 phút, thì để bé ngồi yên trên ghế vài phút trước khi cho bé ra khỏi ghế và kết thúc bữa ăn. Sử dụng nguyên tắc bàn ăn.
- Ngồi ăn cùng gia đình để bé học cách dùng đũa, dùng thìa và cảm thấy thú vị hơn khi ăn, không xem TV...
- Độ tuổi này con đã xác định được việc thích ăn gì và không thích ăn gì, nên Mẹ có thể chọn món yêu thích của con vào giai đoạn con biếng ăn. Như Ken ở nhà rất thích ăn trứng cút, và cua hấp.
- Mẹ có thể làm cho con hứng thú ăn bằng cách thức ăn trình bày lạ mắt hơn một chút, có những tính chất mà con thích như cấu trúc giòn hay có mùi thơm, hoặc cho con cùng tham gia nấu ăn, nhặt rau.
- Cho con chạy nhảy, vận động thật nhiều để con giải phóng năng lượng và có cảm giác đói. Vì hiện nay nhiều gia đình con không có cơ hội vận động nên không có cảm giác đói mà luôn trong tư thế là ngồi và xem tivi, đt... Nhà Ken luôn khuyến khích con đi bộ, vừa tốt cho sức khỏe lại vừa giúp con có cảm giác đói khi ăn cơm.
- Sẽ có time con ăn lệnh 1 vài món và từ chối món khác. Như Ken có giai đoạn không thích ăn cơm, mỳ , nui (tinh bột) chỉ thích thịt và rau. Nguyên nhân, là có những giai đoạn vị giác của con bị ảnh hưởng với 1 loại mùi vị, điều này là tạm thời và sẽ qua đi và Bố Mẹ có thể tập lại sau 2 ngày con sẽ ăn đa dạng hơn
- Các đồ ăn bữa phụ như hoa quả, sữa chua, phô mai, nước ép... luôn đặt ở vị trí con dễ lấy nhất để con có thể chủ động lấy ăn. Các Mẹ cứ thử cách này xem nhé, cứ để 1 góc mà con dễ lấy nhất, đảm bảo sau vài lần Mẹ chỉ cho thì con sẽ đến tự lấy ăn như đi học ở lớp luôn ấy.
- Tuyệt đối không để con biết được sự lo lắng, stress của Bố Mẹ về việc ăn uống của con. Vì độ tuổi này con đã nhận biết được áp lực từ Bố Mẹ dẫn đến con không muốn ăn nữa.
- Lưu ý cho giai đoạn này: Đừng làm công việc cho trẻ ăn của bạn trở nên bận rộn và phức tạp với nhiều nguyên tắc rườm rà, bạn cứ đơn giản, cụ thể và rõ ràng những bước làm. Tốt hơn là dành nhiều thời gian hơn trong tương tác với trẻ trong bữa ăn. Người cho ăn vui vẻ thì người ăn mới vui vẻ được. Chứ các Mẹ cứ hì hục làm các món ăn kỳ công xong rồi con không ăn lại cáu lại với con thì chỉ mệt con, mệt Mẹ mà thôi.
Ví dụ điển hình mà nhà mình hay áp dụng: Để tăng sự tương tác với trẻ trong bữa ăn, cũng như tăng sự tập trung của con, thay vì nói: Con ăn cơm đi thì
- BK Bốc viên cơm nắm lên và ăn 1 miếng và nói Bố ăn cơm nhé, con có muốn ăn không? Đây gọi là làm mẫu.
- Một cách khác là đặt cơm vào tay Ken, nhờ Ken cho Bố ăn và Ken cũng ăn theo. Đây gọi là hỗ trợ.
- Một cách khác là BK cầm 1 miếng đậu đỗ, và 1 miếng rau bắp cải, và hỏi Ken xem Ken ăn cái nào trước. Đây gọi là lựa chọn.
Những hoạt động này giúp cho con nhận ra được việc làm mẫu, hỗ trợ, lựa chọn món. Đó chính là điều Ken học được và cũng giúp Ken vượt qua những giai đoạn biếng ăn tốt hơn. Hãy thật kiên nhẫn Bạn nhé
LỜI KHUYÊN DÀNH CHO BA MẸ GIAI ĐOẠN NÀY:
- Độ tuổi 1-2 tuổi, con không ăn 1 vài dịp thậm chỉ là 1-2 tuần là bình thường ở độ tuổi này. Bạn nên bình tâm sau khi loại trừ các lý do bị bệnh, ốm.
- Bạn có thể ghi chú lại những gì bé ăn trong ngày bạn sẽ ngạc nhiên bé ăn nhiều chứ ko phải không ăn được gì như bạn nghĩ đâu.
- Lượng sữa không quá 400ml/ngày
- Thay đổi món ăn đa dạng về cả cấu trúc lẫn loại thức ăn
- Những ngày không chịu ăn sẽ qua đi nhẹ nhàng và con sẽ ăn trở lại nếu con không cảm thấy áp lực nào từ Bố Mẹ.
Việc dạy con học ăn luôn là những cố gắng rất nhỏ nhoi cần sự bền bỉ và thực sự không dễ thực hiện một chút nào Nhưng đó cũng là những khoảnh khắc rất tuyệt vời trong gia đình. Đọc hiểu và áp dụng những điều trên, bình tĩnh rồi khi đợt Biếng ăn qua đi thì con lại rất hào hứng thôi Ba Mẹ nhé.
Bố Ken.
Bạn có thể đọc thêm comment chia sẻ của các ba mẹ tại link:
https://www.facebook.com/hieu.nguyen.14268/posts/2695635077150598
